Koncepcja wsparcia i oporu jest znana chyba większości traderów, a co za tym idzie, także najczęściej stosowana. Wsparcia/opory kojarzymy przede wszystkim z poziomami lub obszarami horyzontalnymi, natomiast mogą one także wynikać z innych narzędzi analizy technicznej, np. linii trendu czy też wskaźników (średnia krocząca jako dynamiczne wsparcie/opór). Osobiście, skupiam się obecnie jedynie na strefach horyzontalnych. Dlatego też, w tym artykule podzielę się z Tobą stosowanym przeze mnie przepisem na wyznaczanie kluczowych obszarów, który jest bardzo prosty, a zarazem dość obiektywny. Wystarczy trzymać się kilku zasad.
- Wsparcie/opór może występować jako poziom, ale lepiej sprawdzają się strefy
- Reguły wyznaczania stref S/R pozwalają utrzymać prostotę
- Instrukcja “krok po kroku” pokaże Ci jak wyznaczać kluczowe obszary
Co to jest wsparcie i opór?
Ma być prosto, a więc nie będę zagłębiał się w szczegółowe definicje wsparcia lub oporu, których w Internecie jest całe mnóstwo. Poza tym, na końcu artykułu zamieszczam listę wpisów na temat wsparcia i oporu z naszego portalu.
Te artykuły również Cię zainteresują
Najprościej mówiąc, wsparcie to obszar, na którym chcemy kupować, a opór jest strefą, gdzie chcemy sprzedawać. Gdzie są zlokalizowane obszary wsparcia i oporu? Wsparcie zawsze znajduje się pod aktualnym kursem danego instrumentu, a opór powyżej. Ciekawą właściwością tych stref jest to, że zamieniają się rolami po przełamaniu. Jeśli cena wybije opór, ten zmienia się we wsparcie. Odwrotnie, przełamane wsparcie staje się oporem.
Interwał i okres dla wsparcia i oporu
Obszary wsparcia/oporu (S/R) wyznaczam na podstawie przeszłej akcji cenowej, na wykresie o interwale bazowym dla mojej strategii. Przeszła akcja cenowa tyczy się zawsze lewej strony wykresu. W przypadku strategii price action, interwał dzienny stanowi bazową ramę czasową dla wykresu, na którym rysuje wsparcia i opory.
Często nasuwa się nam pytanie, jak długi okres czasu uwzględniać wyznaczając obszary S/R. Jak dla mnie, wystarczający jest okres około 1 roku, czasem 1,5 roku. Chyba, że w tym okresie nie widać żadnej kluczowej strefy, wtedy jeszcze bardziej oddalam wykres. Co istotne, świeże, a więc mniej odległe w czasie strefy uznaje za ważniejsze.
Analizę przeprowadzam na platformie TradingView, niezależnie od tego, u którego brokera zawieram akurat transakcje. Pomocny jest tam przycisk w okolicach dolnej, lewej części okna, gdzie po kliknięciu 1R ukazuje nam się akcja cenowa na przestrzeni ostatniego roku, Poniżej zrzut ekranu z zaznaczonym przyciskiem:
Wyznaczanie stref wsparcia i oporu krok po kroku
Po ustawieniu wykresu dziennego, tak by przedstawiał przynajmniej rok akcji cenowej, zabieram się za wyznaczanie stref S/R. Korzystam w tym celu z narzędzia Kanał równoległy na platfromie TradingView z tym, że nie rysuje za jego pomocą typowego kanału, a horyzontalny obszar.
Wyznaczanie stref wsparcia/oporu rozpoczynam od maksimów i minimów na wykresie obejmującym akcję cenową na przestreni ostatniego roku. Co istotne, strefy rysuję po korpusach świeć, a nie po knotach / cieniach. Zwykle środek strefy styka się z najwyższym albo najniższym zamknięciem świec. Czasami robię jednak wyjątki, gdy w pobliżu przebiega ważnym, okrągły poziom. Przykład znajduje się na poniższym wykresie EUR/USD, wraz z moimi ustawieniami wskaźnika:
Zobacz też: Forex Tester. Najlepsze narzędzie do testów i symulacji?
W następnym kroku rysuje pozostałe kluczowe strefy S/R, zaczynając od tych, które są najbliżej aktualnej ceny. Skąd wiem które są ważne, a które nie? Otóż, od każdej strefy cena musi odbić się przynajmniej 2 razy, zanim zdecyduje się umieścić ją na wykresie.
Powyższa zasada sprawia, że eliminujemy wiele niepotrzebnych i mało istotnych poziomów, przez co wykres jest czytelniejszy. Zwykle wyznaczając obszary wsparcia / oporu w ten sposób otrzymamy około 5 do 9 stref. Jeśli masz ich więcej, upewnij się, czy faktycznie wszystkie są ważne.
Oprócz stref S/R wyznaczonych w opisany wyżej sposób, umieszczam je także w okolicach rocznych / rekordowych ekstremów, nawet jeśli odbicie miało tam miejsce tylko raz. Dodatkowo, istotne mogą też być okrągłe poziomy (np. 1,20 na EUR/USD) oraz obszary obejmujące luki cenowe.
Przegląd najważniejszych informacji
Poniżej widzisz podsumowanie tego, co moim zdaniem jest najważniejsze przy wyznaczaniu kluczowych stref horyzontalnego wsparcia i oporu:
- Okres 1 roku na wykresie dziennym zwykle wystarczy do wyznaczenia najważniejszych stref S/R
- Obszary powinny obejmować korpusy świec
- Wyznaczanie S/R zaczynaj od obszarów przy maksimach i minimach
- Cena powinna przynajmniej dwukrotnie odbijać od strefy wsparcia/oporu
- Świeże, a więc mniej odległe w czasie (bliżej prawej strony wykresu) strefy są ważniejsze
- Zwykle na wykresie umieścisz około 5 do 9 obszarów
Najłatwiej opanować rysowanie obszarów S/R poprzez… rysowanie. Nic nie zastąpi doświadczenia, dlatego jeśli masz trochę wolnego czasu, możesz wejść na wykresy ulubionych instrumentów na platformie TradingView i wypróbować omówiony wyżej sposób. Jeśli natomiast przychodzą Ci do głowy jakieś pytania / uwagi związane z wyznaczaniem stref wsparcia i oporu, zostaw komentarz pod artykułem.
Autor poleca również poniższe artykuły dotyczące wsparć i oporów:
- Poziom wsparcia i oporu
- 9 wskazówek profesjonalnego wyznaczania wsparć i oporów – Nial Fuller
- Jak prawidłowo rysować poziomy wsparcia i oporu
- 7 rodzajów wsparcia i oporu, które musisz znać – Nial Fuller
- Jak potwierdzić wybicie wsparcia / oporu? – Justin Bennett
- Poziomy wsparcia i oporu to klucz do czytania rynku
- Jak rysować wsparcia i opory – Tradeciety
- Średnie ruchome jako dynamiczne wsparcie i opór – Justin Bennett
- Jak znajdować istotne poziomy cenowe: Pivoty, linie trendu, strefy popytu i podaży, wsparcia / opory – Tradeciety
- Wsparcia i opory dla początkujących
- Jak rysować poziomy wsparcia i oporu? – cz. I
