Co to jest Price Action Nial Fuller?
“Czym jest Price Action?” to pytanie zadawane przez wielu początkujących traderów. Jeśli udzielimy na nie odpowiedzi, iż “jest to ruch ceny w czasie” (Price Action – ruch ceny) lub podobnej, to ci traderzy wciąż mogą mieć dużo wątpliwości czy to odnośnie zrozumienia samej definicji, czy też prowadzenia tradingu według Price Action. W tym poradniku podamy przykłady wykresów, które zobrazują tę strategię oraz sposoby jej wykorzystania.
Gotowi? Zatem zaczynamy
Na początek zajmiemy się samymi podstawami. Na poniższym wykresie mamy przykłady dla kilku głównych terminów używanych w opisach strategii Price Action:
Uwaga: Określenie “świeca” odnosi się do tradingu na wykresach świecowych, a “słupek” do wykresów słupkowych. Oba rodzaje wykresów przekazują jednak tę samą informację w podobny sposób, wykresy słupkowe może mniej obrazowy niż świecowe, i słów “świeca” (Candle) oraz “słupek” (Bar) czasem używam zamiennie, jako synonimów. Więcej…
- Słupek wzrostowy (Up bar) lub “byczy” to słupek, który ma wyższy szczyt oraz wyższe minimum niż słupek bezpośrednio go poprzedzający. Słupki wzrostowe zaznaczone na powyższym wykresie tworzą trend wzrostowy. Ogólnie przyjmuje się, że dany słupek jest wzrostowy, gdy zamyka się powyżej swego otwarcia. Na powyższym przykładzie widać jednak, że w zaznaczonym polu jest również słupek koloru czarnego, co tutaj oznacza, że zamknął się poniżej swego otwarcia. W takim układzie należy uznać, że ten czarny słupek również jest wzrostowy, ponieważ jego szczyt i minimum są powyżej szczytu i minimum poprzedniego słupka. Jest to oznaka silnego trendu i wtedy kupujący (lub “byki”) wciąż są dominujący.
- Słupek spadkowy (Down bar) lub “niedźwiedzi” to słupek, który ma niższy szczyt oraz niższe minimum od słupka bezpośrednio go poprzedzającego. Zwróć uwagę, że w powyższym przykładzie zamknięcia słupków są poniżej ich otwarć, co jest typowe dla słupków spadkowych, jednak nie zawsze konieczne, podobnie jak było to dla słupków wzrostowych. Słupki spadkowe to oznaka, że sprzedający (lub “niedźwiedzie) wciąż są dominujący.
- Inside Bar (“wewnętrzny” lub “przykryty”) to słupek czasami również nazywany słupkiem o mniejszym zakresie. Jego szczyt znajduje się niżej niż szczyt poprzedniego słupka, a jego minimum jest powyżej najniższej wartości z poprzedniego słupka. Niektórzy sztywno trzymają się tej definicji i jeśli choćby jedne z ekstremów sąsiednich słupków były sobie równe, szczyt ze szczytem lub oba minima, to już nie uważają danego słupka za Inside Bar, dla innych natomiast nie robi to różnicy. Wystąpienie Inside Bar na ogół sygnalizuje brak zdecydowania na rynku. Tak jak w przypadku każdego innego słupka, odległość pomiędzy jego zamknięciem a otwarciem pokazuje stopień niezdecydowania, gdy żadna ze stron, kupujący ani sprzedający, nie posiada wyraźnej dominacji.
- Outside Bar (“zewnętrzny”) to słupek obejmujący, czasami nazywany również “matczynym” lub po angielsku Engulfing Bar, posiada duży zakres, a jego szczyt znajduje się wyżej niż szczyt słupka poprzedniego lub następnego, zaś jego minimum jest poniżej najniższej wartości na słupku poprzednim lub kolejnym, dzięki czemu “przykrywa” lub “obejmuje” ten sąsiedni słupek. W przykładzie pokazanym na powyżej wykresie zamknięcie słupka obejmującego było nieznacznie powyżej jego otwarcia, co oznacza, że dominację posiadali kupujący.
Jeśli otwarcie jest w dolnej 1/3 lub nawet 1/4 części całego słupka, a zamknięcie w jego górnej 1/3 lub 1/4 części, to taki słupek jest nazywany obejmującym wzrostowym i wtedy kupujący posiadają dominację. Gdy natomiast zachodzi sytuacja odwrotna i otwarcie znajduje się w górnej 1/3 lub 1/4 części słupka, a jego zamknięcie w dolnej 1/3 lub 1/4 części, to taki słupek jest nazywany obejmującym spadkowym i wtedy sprzedający posiadają dominację.
Chcesz mieć dostęp do tej samej analizy wykresów technicznych i platformy brokera, z której korzysta Nial Fuller? - Pobierz darmowe oprogramowanie w tym miejscu.
Używana jest również inna definicja słupka obejmującego, zwłaszcza w przypadku wykresów świecowych: jego otwarcie i zamknięcie muszą “obejmować” otwarcie i zamknięcie poprzedniego słupka. Stosując takie podejście można znaleźć przykłady, gdy dany słupek jest obejmujący, mimo że jego szczyt i minimum nie obejmują ekstremów sąsiedniego słupka. Pierwsza definicja, wcześniej przedstawiona, zapewne powstała podczas obserwacji wykresów słupkowych, na których trudniej jest zauważyć zamknięcia i otwarcia niż na wykresach świecowych.
Co uznamy za sygnał Price Action?
Gdy rynki znajdują się w ruchu, zostawiają ślady lub “odciski”. Te ślady to właśnie Price Action, ruchy ceny widoczne na wykresie, i czasami dzięki nim możemy otrzymać wskazówkę odnośnie tego, gdzie pójdzie rynek w następnych krokach. Są to sygnały, układy lub setupy Price Action, albo po prostu strategie Price Action.
Dla nas kluczowe jest znalezienie takiego sygnału Price Acion, który będzie mógł zostać uznany za “potwierdzenie”, iż można wejść na rynek, zawierając nową transakcję. Za chwilę zobaczymy jak połączyć ruch ceny Price Action z pewnymi zależnościami zachodzącymi na rynku, współgrającymi sygnałami potwierdzającymi się nawzajem, aby znaleźć wejścia z wysokim prawdopodobieństwem sukcesu, ale na razie skupmy się na samym Price Action i momencie wejścia według zasad tej strategii.
Na poniższym wykresie widać przykłady jednej z moich ulubionych strategii Price Action. Jest to setup z “Pin Barem na odwrócenie” (Pin Bar to “nos Pinokia”, świeca z długim knotem i małym ciałem w dolnej albo górnej części, która “oszukuje” i wygląda jak wydłużony nos kłamiącego Pinokia. Najpierw idzie dosyć daleko w jedną stronę, w górę lub w dół, aby ostatecznie zawrócić i zamknąć się przy przeciwnym ekstremum, blisko punktu otwarcia, zostawiając ślad w postaci długiego knota, który właśnie jest “nosem Pinokia” – przyp. tłum.). Zwróć uwagę, że w jednym z pokazanych przykładów ten setup zwiódł, ale tak też dzieje się w rzeczywistości, nie każdy setup będzie udany i nie każdy przyniesie zysk.
Price Action i konwergencja
Konwergencja to taki punkt lub układ na rynku, w którym dwa lub więcej poziomów nachodzi na siebie, tworząc ważne miejsce. Według słownika to słowo oznacza zbieżność lub powstawanie zbieżności. Dlatego, ogólnie rzecz biorąc, gdy szukamy na rynku zbiegających się miejsc, konwergencji, chodzi nam o takie miejsca, w których pokrywają się co najmniej dwa odrębne poziomy lub sygnały.
Na poniższym wykresie pokazany został przykład czytania wykresu według strategii Price Action z konwergencją. Punkt lub poziom konwergencji sprawia, że dany układ staje się bardziej istotny. W tym przykładzie Pin Bar pokazuje odbicie od wyraźnie widocznej na wykresie poziomej prostej linii oporu oraz od dynamicznego oporu między liniami średnich kroczących EMA 8-okresowej i EMA 21-okresowej (czerwona i niebieska). Kolejnym składnikiem konwergencji na tym wykresie jest sam trend spadkowy. Jeśli pojawia się setup Price Action zgodny z trendem, taki jak Pin Bar w tym przykładzie, to jest to również miejsce konwergencji. Podsumowując, mamy tu zatem 3 czynniki, które są ze sobą zgodne i wzmacniają sygnał otwarcia pozycji krótkiej w setupie z Pin Barem:
- trend spadkowy,
- odbicie od poziomej linii oporu,
- odbicie od dynamicznego oporu.
Jak wykorzystać Price Action do określenia trendu
Kolejny wykres pokazuje występujące na przemian szczyty (Swing High) i dołki (Swing Low) w obu trendach, rosnącym i spadkowym. Cena na wykresie z danym przedziałem czasowym jest w trendzie rosnącym, jeśli tworzy na przemian coraz wyższe szczyty – HH (Higher High), oraz coraz wyższe dołki – HL (Higher Low). Trend jest spadkowy, jeśli są to na przemian coraz niższe szczyty – LH (Lower High), oraz coraz niższe dołki – LL (Lower Low). Jeśli natomiast cena robi cokolwiek innego, to znajduje się w konsolidacji: porusza się w pewnym określonym zakresie, w trójkącie, fladze, prostokącie itd.
Uważa się, że trend istnieje póki cena robi kolejne coraz wyższe szczyty i dołki (trend wzrostowy) albo coraz niższe dołki i szczyty (trend spadkowy). Gdy trend załamie się, na ogół następuje wtedy okres konsolidacji, który można łatwo spostrzec na wykresie z mniejszym przedziałem czasowym. Wraz z nabywaniem doświadczenia na pewno zdołasz już na pierwszy rzut rozpoznać co się dzieje na wykresie, bez potrzeby zmiany przedziału czasowego.
Jeśli cena znajduje się w wąskiej konsolidacji, to często mówi się, że porusza się “w bok”. Jeśli ten obszar konsolidacji jest szerszy, to wtedy jest to ruch w obrębie ograniczonego zakresu (Trading Range), bez wyraźnej sekwencji szczytów i dołków, która wskazywałaby na trwały trend. Na wykresie poniżej mamy przykład zarówno wąskiej konsolidacji i Price Action w bok, jak i szerokiego obszaru, ograniczonego od góry i dołu:
Używanie Price Action do podążania z trendem oraz w okresach konsolidacji
“Podążanie z trendem” to dosyć ogólne stwierdzenie, często sprawiające wiele kłopotów początkującym traderom, którzy jeszcze nie wypracowali sobie efektywnej strategii. Mój sposób na podążanie z trendem polega po prostu na znalezieniu setupu Price Action na wykresie z przedziałem czasu jednego dnia, który da wysokie szanse na sukces i najlepiej gdy ten setup dodatkowo będzie w >zgodzie z widocznym na wykresie trendem, tworząc konwergencję. Natomiast trading na rynku znajdującym się w konsolidacji zaleca się prowadzić gdy ta konsolidacja ma widoczne zakresy, ograniczenia, od których odbija się cena, czyli lepiej gdy jest to większa konsolidacja niż ruch ceny w bok. Okres wąskiej konsolidacji również można wykorzystać do zarabiania i wtedy najbardziej pomocne są wykresy z mniejszym przedziałem czasowym, jednak wpierw bardziej zalecane jest zdobycie doświadczenia w używaniu strategii Price Action na wykresie dziennym.
Poniższy wykres zawiera doskonałe przykłady użycia strategii Price Action do podążania z trendem oraz na rynku będącym w konsolidacji:
Na koniec…
Teraz masz już solidne podstawy strategii Price Action. Dotychczas nie wspomniałem tylko, jakich przedziałów czasowych używać na wykresach na początku nauki. Wszystkie wykresy użyte jako przykłady posiadają zakres dzienny i bardzo ważne jest, by wpierw nauczyć się tradingu na tym przedziale czasu, zanim zacznie się używać mniejszych zakresów. Powód jest prosty: wykres dzienny daje najbardziej czysty i precyzyjny podgląd ruchu ceny. Natomiast im dany wykres ma mniejszy zakres czasu, tym bardziej obraz ten staje się zwiły, a ruch ceny losowy, zakłócony “szumem”. Podobnie jak każda budowla musi mieć solidne fundamenty, tak i ty, jako trader, musisz na początku zdobyć solidne podstawy skutecznego tradingu i w tym celu najbardziej zalecana jest nauka na wykresach dziennych.
Tutaj możesz znaleźć poprzednie ‘>Artykuły dotyczące price action napisane przez Niala Fullera‘
Ten post został napisany przez światowej klasy tradera Niala Fullera i opiera się na jego własnych strategiach tradingu price action.
Oryginalny tekst możesz znaleźć tutaj – “Price Action Forex Trading Strategy“
Nial Fuller jest profesjonalnym traderem, coachem i autorem. Jest również założycielem oraz CEO Learn to Trade the Market, czołowego serwisu poświęconego edukacji tradingowej, skupiającego 20.000 tysięcy uczniów oraz 250.000 czytelników miesięcznie.
