Inwestowanie wiąże się z ryzykiem. Podsumowując osiągnięty zysk z danej inwestycji, warto zastanowić się czy podjęte ryzyko było adekwatne do uzyskanych rezultatów. Inwestowanie to częste rozczarowania. Podczas zamykania stratnych pozycji najważniejszym elementem wydaje się być pogodzenie się z porażką, dlatego tak istotne jest mentalne przygotowanie do inwestowania.
- Ryzyko jest nieodłącznym elementem inwestowania
- Ryzyko inwestycyjne wynika z niepewności dotyczącej rezultatów decyzji inwestycyjnych
- Każdy inwestor charakteryzuje się poziomem oczekiwanego zysku i akceptowanym dla danego zysku poziomem ryzyka
SPIS TREŚCI:
Identyfikacja ryzyka
Wydaje się, że pierwszym pytaniem które powinien zadać sobie każdy inwestor, przed zainwestowaniem swoich pieniędzy, jest nie „ile mogę na tym zarobić?”, a „ile mogę na tym stracić?”. Ryzyko wynika stąd, że decyzje inwestycyjne dotyczą nieznanej przyszłości i mogą się zakończyć zarówno zyskiem, jak i stratą.
Ryzyko można zdefiniować jako odchylenie od oczekiwanego wyniku. Neutralne rozumienie ryzyka określa ryzyko jako możliwości zrealizowania dochodu różniącego się od dochodu oczekiwanego. Na co dzień stosuje się jednak rozumienie negatywne, które traktuje ryzyko jako możliwość osiągnięcia mniejszego dochodu od oczekiwanego, czy nawet straty.
Identyfikacja ryzyka powinna być przeprowadzona w sposób kompleksowy. Rozpoznanie ryzyka należy rozumieć jako proces, którego zadaniem jest określenie, co niepożądanego może się wydarzyć i jakie będą tego potencjalne skutki. Na ryzyko rynkowe wpływ mają między innymi zmienność cen wyrobów i serowców, zmienność stóp procentowych, a także zmienność kursu walutowego.
Każdy inwestor charakteryzuje się poziomem oczekiwanego zysku i akceptowanym dla danego zysku poziomem ryzyka. Ryzyko bezsprzecznie związane jest z zyskiem. Dlatego nie należy za wszelką cenę dążyć do minimalizacji ryzyka, tylko to uzyskania optymalnego poziomu między poniesionym ryzykiem, a potencjalnym zyskiem. Poziom ten zależy od indywidualnych cech, osobowości oraz preferencji inwestora, jego zarobków, wydatków, wieku, sytuacji rodzinnej.
Zarządzanie ryzykiem nie ogranicza się wyłącznie do identyfikacji. W ramach zarządzania ryzykiem wyróżnia się również: analizę, kontrolę, a także monitorowanie i reakcję na ryzyko. Jeśli nie posiadasz planu kontrolowania ryzyka, prędzej czy później doświadczysz czegoś, co może sprawić, że Twój rachunek handlowy stanie się pusty.
Miary ryzyka inwestycyjnego
Inwestując w papiery wartościowe trzeba się liczyć z tym, że oczekiwana stopa zwrotu na ogół rośnie wraz ze wzrostem ryzyka. Istnieje wiele miar opisujących ryzyko, wyróżnia się trzy klasyczne miary, którymi są: zmienność, wrażliwość oraz zagrożenie. Najpopularniejszą z nich jest zmienność. Do miar zmienności zaliczamy między innymi: wariancję stopy zwrotu oraz odchylenie standardowe stopy zwrotu.
Wariancja definiuje się jako średnią arytmetyczną kwadratów odchyleń wartości cechy od oczekiwanej stopy zwrotu. Odchylenie standardowe to pierwiastek z wariancji. Wskazuje przeciętne odchylenie możliwych stóp zwrotu od oczekiwanej stopy zwrotu. Im większe jest odchylenie standardowe stopy zwrotu, tym większe ryzyko.
Oczekiwana stopa zwrotu obliczana jest zazwyczaj na podstawie historycznych stóp zwrotu. Oznacza to niejako próbę przewidzenia przyszłości na podstawie przeszłości. Z tego względu dużo inwestorów nie do końca jest przekonana do wiarygodności tego typu analiz.
Stosowanie portfela inwestycyjnego
Nie każdy inwestor ma możliwości, wiedzę albo chęci, aby liczyć wariancje czy odchylenie standardowe i stosować je w praktyce. Prostszym i efektywniejszym rozwiązaniem wydaje się być dywersyfikacja portfelowa.
Inwestorzy rzadko kiedy ograniczają się do inwestowania wyłącznie w jeden papier wartościowy. Zwykle tworzą oni zbiór walorów, czyli portfel papierów wartościowych. Inwestowanie w wiele aktywów jest dużo bezpieczniejszym rozwiązaniem niż podjęcie wyłącznie jednej inwestycji.
Istotnym czynnikiem odpowiedniego portfela inwestycyjnego jest niska korelacja jego poszczególnych składników. Należy wystrzegać się posiadania w swoim portfelu wyłączenie wysoce skorelowanych aktywów, na przykład akcji spółek z tych samych branż i sektorów, czy firm, mających siedzibę w tym samym kraju. Instrumenty, które są dodatnio skorelowane, prowadzą do zwiększonego ryzyka.
Ryzyko, jakim obarczony jest dany portfel, zależy od struktury portfela oraz od ryzyka, jakie związane jest z całym rynkiem kapitałowym. To pierwsze ryzyko określa się mianem ryzyka specyficznego (unique risk), to drugie nosi nazwę ryzyka rynkowego (market risk).
Portfel inwestycyjny umożliwia zminimalizowanie wpływu czynników specyficznych na finalny rezultat inwestycji, dzięki czemu pozwala na uzyskanie korzystniejszych relacji między oczekiwaną stopą zwrotu a poziomem ryzyka, niż w przypadku niestosowania zdywersyfikowanego portfela inwestycyjnego.
Podstawą właściwie zbudowanego portfela inwestycyjnego jest zróżnicowanie poszczególnych aktywów inwestycyjnych oraz zróżnicowanie rynków inwestycyjnych, na których dane aktywa występują. Portfel należy tak skonstruować, aby maksymalnie ograniczać ryzyko lub zmaksymalizować oczekiwane zyski, przy preferowanym i świadomie wybranym poziomie ryzyka.
ETF – prosty sposób na dywersyfikację
Nowoczesny rynek finansowy umożliwia wiele możliwości lokowania środków pieniężnych – lokaty w bankach, rynek akcji, rynek towarów i surowców, fundusze inwestycyjne, alternatywne dobra luksusowe. Należy pamiętać, że każda klasa aktywów inwestycyjnych niesie za sobą określone ryzyko i oczekiwany zwrot z kapitału.
Warto przyjrzeć się dokładnie funduszom notowanym na giełdzie. ETF (exchange traded fund) jest to fundusz, którego zadaniem jest odzwierciedlenie zachowania się danego indeksu, przez co zwany jest również funduszem indeksowym.
Fundusz inwestycyjny typu ETF nadaje się dla inwestorów o różnym profilu ryzyka. ETFy oferują ogromne spektrum możliwości inwestycyjnych. Mogą być oparte między innymi o indeksy akcji, waluty czy surowce.
Przy użyciu nawet jednego ETFu, inwestor może posiadać zdywersyfikowany portfel inwestycyjny. Dywersyfikacja ta może być zarówno sektorowa, jak i geograficzna. ETFy mocno ułatwiają inwestowanie w aktywa zagraniczne, co jest dużym plusem, gdyż polski rynek stanowi bardzo mały ułamek światowych rynków.
Użycie odpowiednich ETFów zapewnia nie tylko pozbycie się zjawiska home bias i dywersyfikację geograficzną, ale również pośrednio znacznie zwiększa liczbę spółek w portfelu. Inwestując wyłącznie w polskie aktywa finansowe, de facto nominowane egzotycznej w walucie, inwestorzy znacznie narażają się na ryzyko walutowe. Z tego względu warto inwestować również w aktywa nominowane w innych walutach.
Podsumowanie
Ryzyko jest nieodłącznym elementem inwestowania. Istnieje wiele metod identyfikacji i optymalizacji ryzyka. Nie wszystkie są warte podjętego trudu. Wydaje się, że stosowanie takich rozwiązań jak dywersyfikacja portfelowa, czy inwestowanie w ETFy, to dobry krok w stronę optymalizacji ryzyka w strategii inwestycyjnej. Są to proste, a zarazem jedne z najważniejszych rozwiązań dla wielu inwestorów.
Należy pamiętać, że ryzyka nie powinno się za wszelką cenę minimalizować. Ryzyko warto optymalizować. Inwestor nie powinien traktować ryzyka jako przeszkodę, lecz jako drogę do osiągnięcia zadowalającej stopy zwrotu. Ryzyka nie należy jednak lekceważyć. Mówiąc „zysk” warto również myśleć „ryzyko”.
Przeczytaj również inne artykułu o zarządzaniu ryzykiem:
- 9 wskazówek, które już teraz usprawnią twoje zarządzanie ryzykiem – Tradeciety
- Jak zarządzanie ryzykiem uratuje twoje konto handlowe – Nial Fuller
- 6 sposobów na poprawę Twojego tradingu w 2023 roku
